TCK 38 “Azmettirme Suçu” aşağıdaki tanımlanmıştır.
TCK 38 (1) Başkasını suç işlemeye azmettiren kişi, işlenen suçun cezası ile cezalandırılır.
TCK 38 (2) Üstsoy ve altsoy ilişkisiyle oluşturulan etki sonucu suç işlenmeye teşvik edilirse, azmettirenin cezası üçte birden yarısına kadar artırılır. Çocukların suça yönlendirilmesi halinde ise aile bağı aranmaz, doğrudan ceza artışı uygulanır.
TCK 38 (3) Azmettiren kişinin kimliği tespit edilemiyor ve fail bunu ortaya çıkarıyorsa, bu durumda fail için ağırlaştırılmış müebbet yerine 20-25 yıl, müebbet yerine ise 15-20 yıl hapis cezası uygulanabilir. Diğer durumlarda ise cezada üçte bir oranında indirim yapılabilir.
[ez-toc]
Suça Azmettirme (TCK 38) Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 38. maddesi, ceza hukukunda “azmettirme” kavramına ilişkin düzenlemeyi içermektedir. Azmettirme, bir başkasında suç işleme kararı doğuracak şekilde yönlendirme, teşvik etme veya motive etme eylemidir. Failin aklında suç işleme fikri yokken, dışsal bir etkiyle bu niyetin oluşturulması, azmettirme suçunu doğurur. Bu kapsamda azmettiren kişi, doğrudan fiziksel olarak suça karışmasa bile, işlenen suçtan fail gibi sorumlu tutulur.
Kaynak: TCK 38
TCK 38 Azmettirme Suçunun Şartları
Azmettirme suçunun oluşabilmesi için bazı hukuki koşullar aranır. İlk olarak, suç işleyen kişinin suça yönelik bir niyetinin başlangıçta bulunmaması gerekir. Kişi kendi inisiyatifiyle değil, dışsal bir etkiyle bu niyete sahip olmalıdır. İkinci olarak, suça konu fiilin icrasına fiilen başlanmış olması gerekir. Suç hiç işlenmemişse, azmettirme suçu teşebbüs kapsamında değerlendirilir.
İnfaz Hesaplama için Tıklayınız
TCK 38 – Suça Azmettirme Şartları 2025
| Şart | Açıklama |
|---|---|
| Suç fikrinin azmettiren tarafından oluşturulması | Suçu işleyen kişi, suç işlemeye başta niyetli olmamalı; bu niyet azmettirenin etkisiyle doğmalıdır. |
| Psikolojik yönlendirme | Azmettirenin fail üzerinde etkili olacak düzeyde yönlendirme, telkin, emir verme ya da ikna girişimi olmalıdır. |
| Suçun icrasına başlanması | Azmettirme suçunun tamamlanması için, azmettirilen kişinin suçun icrasına başlamış olması gerekir. |
Azmettirenin Cezai Sorumluluğu
Madde 38/1’e göre, azmettiren kişi, suçu doğrudan işleyen kişiyle aynı şekilde cezalandırılır. Fiziksel olarak eylemi gerçekleştirmese bile azmettirme fiili, asli failmiş gibi sorumluluğa yol açar. Özellikle çocuklar ya da akıl hastaları gibi cezai ehliyeti olmayan bireylerin suça yönlendirilmesi halinde, azmettirenin cezası artırılır.
TCK 38 Azmettirme – Adli Para Cezası, HAGB ve Cezanın Ertelenmesi
Azmettirme suçundan verilen kısa süreli hapis cezaları, bazı durumlarda adli para cezasına çevrilebilir. Bunun için suçun niteliği, cezanın süresi ve failin sabıka durumu dikkate alınır. Ayrıca HAGB (hükmün açıklanmasının geri bırakılması) veya cezanın ertelenmesi de mümkündür. Fail bu süreçte kasıtlı başka bir suç işlemezse ceza uygulanmaz.
Azmettirme ve Müşterek Faillik Arasındaki Farklar
Azmettirme, suçun psikolojik yönlendirmeyle işlenmesine neden olurken; müşterek faillik, faillerin birlikte plan yaparak suçu birlikte gerçekleştirmesidir. Azmettirmede fiil üzerinde ortak hâkimiyet yoktur; suçun icrası yalnızca azmettirilen kişi tarafından yapılır.
Ankara Boşanma Avukatı
Azmettirme ile Yardım Etme Arasındaki Farklar
Yardım etmede, fail zaten suç işlemeye karar vermiştir; yardım eden ise suçu kolaylaştırıcı katkı sunar. Azmettirmede ise suç fikri başkasına dışarıdan yerleştirilir. Dolayısıyla azmettirme, daha ağır cezai sonuçlar doğurur.
Çocukların Suça Azmettirilmesi (TCK 38/2)
Çocuklar, suça araç olarak kullanıldığında; azmettirenin sorumluluğu doğrudan fail gibi değerlendirilir. Bu tür durumlarda ceza artar çünkü çocukların cezai sorumluluğu ya sınırlıdır ya da hiç yoktur.
Azmettirme Suçunun Teşebbüs Hali
Azmettirilen kişi suçu işlemeden kendi iradesiyle vazgeçerse, azmettirme suçu tamamlanmaz. Bu durumda yalnızca teşebbüs hükümleri uygulanır. Ancak vazgeçme gönüllü olmalı, dışsal zorlamaya dayanmamalıdır.
Azmettirme Suçunda Etkin Pişmanlık Uygulaması
Suç işlenmeden önce azmettiren kişi yetkili makamlara başvurup suçu engellerse veya faillerin yakalanmasına katkı sağlarsa, etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilir. Bu da cezada ciddi indirime neden olabilir.
Ankara Ceza Avukatı
Azmettirme Suçunun Cezası ve Yaptırımı
Azmettirme suçu, işlenen suçla aynı ceza yaptırımını doğurur. Azmettiren kişi, ceza bakımından suçu işlemiş kişi gibi değerlendirilir. Cezanın miktarı, suça yönlendirme biçimi, suça sürüklenen kişinin durumu ve suçun niteliğine göre değişebilir.
Yargıtay Kararlarında TCK 38 Azmettirme Uygulamaları
- İntikam saikiyle cinayete azmettirme: Ailesinden birinin ölümünden sorumlu tuttuğu kişiye karşı cinayet planlayan sanık, Yargıtay tarafından azmettirme suçundan sorumlu tutulmuştur.
- Polise direnmeye azmettirme: “Beni kurtarın!” diye bağırarak kalabalığı harekete geçiren sanık, kamu görevlilerine yönelik saldırılarda azmettirici olarak değerlendirilmiştir.
- Çocuğu yağma suçuna teşvik: Suça sürüklenen çocuğu yönlendirerek yağma suçunu işletmek, azmettirme kapsamında değerlendirilmiş ve ceza uygulanmıştır.